Pirinç buğdaygiller familyasından, anavatanı Güneydoğu Asya olan tek yıllık otsu bir bitki olan çeltiğin (Oryza) işlendikten sonra tahıl olarak kullanılan tohumlarıdır. Kavuzlu bir tahıl olan çeltik işlendiğinde 60 kg civarında bütün pirinç elde edilir. Dünya nüfusunun yaklaşık yarısının temel yiyeceği olan pirinç diyet ile alınan günlük kalorinin beşte birini karşılar. Kavuzu ayrıldıktan sonra tanenin embriyo kısmının ve kepeğinin ayrılması ile elde edilen beyaz pirinç ülkemizde ve dünyada en yaygın kullanılan çeltik ürünüdür. Enerji verici bir tahıl olan beyaz pirinç bazı vitamin ve mineralleri içermekle birlikte hiçbir mikro besin bileşeni bakımından iyi bir gıda kaynağı olarak değerlendirilmez. Kavuzu ayrıldıktan sonra ilave işlemler uygulanmadan doğrudan tüketime sunulan esmer (kepekli) pirinç beyaz pirinç ile kıyaslandığında çok daha besleyici bir seçenektir. Esmer pirinç diyet lifi içeriği ile kalp sağlığına faydalıdır ve kilo korunumuna yardımcı olur. Farsça’da "Güney Asya kökenli bir tahıl" anlamında kullanılan "brinc" veya "birinc" kelimesi dilimize pirinç olarak geçmiştir. Pirincin işlenmemiş tarladaki saf haline “çeltik” denmektedir.

Çeltik en eski kültür bitkilerindendir. Gen merkezinin Güneydoğu Asya’da Hindistan ve Çin olduğu tahmin edilmektedir. Su içinde çimlenebilen ve kökleri sudaki oksijenden yararlanabilen bir tahıldır. İnsanlar için besin kaynağı olarak tahıllar içinde buğdaydan sonra gelen en önemli üründür.

Pirinç, dünya nüfusunun üçte ikisinin tükettiği vazgeçilmez bir gıda maddesidir. Sodyum ve yağ içermeyen pirinç, böbreklerinden, kalp yetersizliğinden ve ödemden rahatsızlık duyanlar için eşsiz bir gıdadır.

Suda yetişen tek tahıl olan pirincin, besin maddelerince zengin toprakları sevmesi ve ılık sularda yetişmesi ürüne yansımaktadır. Hemen hemen tüm çeşitleri protein, karbonhidrat, fosfor, demir, kalsiyum, B1,B2 vitaminleri ve az da olsa A ve C vitaminlerini içermektedir, içerdiği mineraller sayesinde kemik yapısının gelişimini, cildin ve tırnakların parlaklaşmasını sağlamaktadır. Pirinç alerjik olmayan bir gıda maddesidir. Özel hasta diyetlerinde ve verdiği tokluk hissiyle zayıflama diyetlerinde kullanılabilir. Aynı zamanda bağırsak hareketlerini düzenleyen, tansiyonu düşürücü etkisinden dolayı sıkça tüketilen pirinç, mutfakların vazgeçilmezidir.

Pirincin içerdiği karbonhidratlar vücudun enerji kaynağı olduğundan insan beslenmesinde büyük önemi vardır. Aynı zamanda ekonomik ve besleyicidir. Kaslarda depolanan daha sonra vücudun enerji ihtiyacını karşılayan karbonhidratlar, günlük kalori ihtiyacının karşılanması için beslenme uzmanlarınca tavsiye edilmektedir. Kas gelişiminde görevli amino-asitlerden bünyesinde 8 adet mevcuttur. Aynı zamanda niasin, fosfor, demir gibi besleyici ve vücut için gerekli elementleri içermektedir. Sağlıklı beslenmemize olumlu katkısı olan bir pirinç çeşidi de kepekli diyet pirinçtir. Pirincin işlenmemiş hali olan çeltiğin en dış tabakası soyulduğunda ortaya kepekli pirinç çıkar. Bu kepek tabakası, vücut için gerekli olan B1, B2, B6, PP, E ve F vitaminleri ile potasyum, fosfor, kalsiyum ve flor gibi elementleri içerir.